کالری گیلاس چقدر است؟ تحلیلی از ارزش غذایی این میوه خوشمزه
گیلاس، این میوه کوچک و آبدار، نه تنها با طعم شیرین و ترش خود دل‌ها را می‌برد، بلکه به‌عنوان یک میان‌وعده سالم و پرطرفدار در سراسر جهان شناخته می‌شود. اما وقتی پای رژیم غذایی و شمارش کالری به میان می‌آید، این پرسش مطرح می‌شود: هر دانه گیلاس یا یک مشت از آن چند کالری دارد؟ آیا این میوه تابستانی می‌تواند بخشی از برنامه غذایی شما باشد یا باید با احتیاط مصرف شود؟ در این مقاله از مجله اصلاحیه قد، با تکیه بر اطلاعات علمی، کالری گیلاس و ارزش غذایی آن را بررسی می‌کنیم تا پاسخ این پرسش را روشن کنیم.
هر گیلاس چند کالری دارد؟
کالری گیلاس به وزن، نوع (شیرین یا ترش)، و نحوه مصرف (تازه، خشک‌شده، یا فرآوری‌شده) بستگی دارد. بیایید این موضوع را با جزئیات بررسی کنیم:
1. گیلاس تازه (شیرین)
گیلاس‌های شیرین، مانند انواع رایج در ایران (مثل گیلاس تکدانه)، کالری کمی دارند و انتخابی عالی برای میان‌وعده هستند.
- هر دانه گیلاس شیرین (حدود 8 تا 10 گرم با هسته): حدود 5 تا 6 کالری.
- یک فنجان گیلاس شیرین (حدود 140 گرم، معادل 15 تا 20 دانه با هسته): حدود 80 تا 90 کالری.
- هر 100 گرم گیلاس شیرین: حدود 60 تا 63 کالری.
2. گیلاس ترش (آلبالو)
گیلاس‌های ترش یا آلبالو، که بیشتر برای مربا، شربت یا مصارف آشپزی استفاده می‌شوند، کمی کالری کمتری دارند.
- هر دانه آلبالو (حدود 8 گرم): حدود 4 تا 5 کالری.
- یک فنجان آلبالو (حدود 150 گرم): حدود 50 تا 60 کالری.
- هر 100 گرم آلبالو: حدود 50 کالری.
3. گیلاس خشک شده
گیلاس خشک‌شده به دلیل از دست دادن آب، متراکم‌تر است و کالری بیشتری در هر گرم دارد.
- هر 100 گرم گیلاس خشک‌شده: حدود 300 تا 350 کالری.
- یک قاشق غذاخوری (حدود 10 گرم): حدود 30 تا 35 کالری.
- نکته: برخی انواع خشک‌شده ممکن است شکر اضافه‌شده داشته باشند که کالری را افزایش می‌دهد.
4. گیلاس فرآوری‌شده (مثل مربا یا کمپوت)
گیلاس‌های فرآوری‌شده، مانند مربا یا کمپوت، به دلیل افزودن شکر کالری بسیار بالاتری دارند.
- هر 100 گرم مربای گیلاس: حدود 250 تا 300 کالری.
- هر قاشق غذاخوری مربا (حدود 20 گرم): حدود 50 تا 60 کالری.
- کمپوت گیلاس (هر 100 گرم): حدود 70 تا 100 کالری (بسته به میزان شکر اضافه‌شده).
ارزش غذایی گیلاس
علاوه بر کالری، گیلاس سرشار از مواد مغذی است که آن را به گزینه‌ای سالم تبدیل می‌کند:
- کربوهیدرات: هر 100 گرم گیلاس شیرین حدود 16 گرم کربوهیدرات (عمدتاً قندهای طبیعی) و آلبالو حدود 12 گرم دارد.
- فیبر: حدود 2 تا 3 گرم در 100 گرم، که به هضم و سلامت روده کمک می‌کند.
- ویتامین‌ها و مواد معدنی: گیلاس منبع خوبی از ویتامین C (حدود 10 میلی‌گرم در 100 گرم)، پتاسیم، و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند آنتوسیانین است که با التهاب مبارزه می‌کنند.
- کالری پایین و آب بالا: حدود 80 تا 85 درصد گیلاس تازه آب است، که آن را به یک میان وعده کم کالری و آبرسان تبدیل می‌کند.
فواید و نکات جالب
گیلاس نه تنها خوشمزه است، بلکه فواید سلامتی متعددی دارد:
- خواص ضدالتهابی: آنتوسیانین‌های موجود در گیلاس می‌توانند به کاهش التهاب و دردهای عضلانی (مثل پس از ورزش) کمک کنند.
- کمک به خواب: گیلاس ترش منبع طبیعی ملاتونین است و ممکن است کیفیت خواب را بهبود ببخشد.
- سلامت قلب: پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌های گیلاس به تنظیم فشار خون و سلامت قلب کمک می‌کنند.
از نظر تاریخی، گیلاس از هزاران سال پیش در مناطق مدیترانه‌ای و خاورمیانه کشت می‌شد. در ایران، مناطق شمالی مانند گیلان و مازندران به تولید گیلاس‌های باکیفیت معروف‌اند. اما در دهه‌های اخیر، مصرف بیش از حد محصولات فرآوری‌شده مثل مربا یا شربت آلبالو به دلیل شکر بالا با انتقادهایی از سوی کارشناسان تغذیه مواجه شده است.
هشدارها
- مصرف متعادل: اگرچه گیلاس تازه کالری کمی دارد، مصرف بیش از حد محصولات فرآوری‌شده می‌تواند قند و کالری دریافتی را به‌طور چشمگیری افزایش دهد.
- حساسیت: برخی افراد ممکن است به گیلاس حساسیت داشته باشند، به‌ویژه اگر به میوه‌های مشابه (مثل هلو) حساسیت دارند.
- هسته گیلاس: هسته‌ها حاوی ترکیبات سیانیدی هستند و نباید بلعیده شوند.