کمبود ویتامین D در مردان چه علائمی دارد؟ درمان آن چیست؟

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که کمبود آن تراکم استخوان را کاهش و خطر ابتلا به بعضی از بیماری‌های مزمن را افزایش می‌دهد. این ویتامین به کمک نور خورشید در پوست ساخته می‌شود. علاوه بر این، در تعدادی از غذاها از جمله ماهی‌های چرب و مکمل‌های غذایی هم وجود دارد. مقاله امروز مجله درمانکده به کمبود ویتامین D در مردان اختصاص دارد. اگر می‌خواهید درباره این موضوع اطلاعات بیشتری کسب کنید، این مطلب را تا انتها بخوانید.

فواید ویتامین D برای مردان

ویتامین D برای همه ضروری است، اما مزایای منحصر به‌فردی برای مردان دارد، از جمله:

• رشد عضلات: این ویتامین روی قدرت عضلات تاثیر دارد و به ریکاوری آن‌ها پس از ورزش کمک می‌کند. یک مطالعه روی مردان نشان داد که ویتامین D می‌تواند به طور قابل‌توجهی آسیب‌دیدگی سلول‌های عضلانی در اثر ورزش را کاهش دهد.
• سطح تستوسترون: ویتامین D در تولید تستوسترون و باروری مردان نقش دارد. در یک مطالعه روی مردان مبتلا به اضافه وزن که برنامه کاهش وزن داشتند، مکمل ویتامین D توانست سطح تستوسترون را بالا ببرد.
• اختلال نعوظ: شواهد نشان می‌دهد که در مردان مبتلا به اختلال نعوظ سطح ویتامین D پایین است.
• باروری: بر اساس تحقیقات، بین سطح ویتامین D با تعداد و تحرک اسپرم‌ها ارتباط وجود دارد.
• سلامت روان: ویتامین D به تنظیم خلق و خو و کاهش افسردگی کمک می‌کند.
• کاهش وزن: نتیجه تحقیقات در مورد نقش ویتامین D در کاهش وزن ضد و نقض است. با این حال، در بعضی از مطالعات مشاهده شده است که مکمل ویتامین D می‌تواند به کاهش شاخص توده بدنی (BMI) در افراد چاق کمک کند.
• رشد مو: تحقیقات نشان داده‌اند که در افراد مبتلا به ریزش مو سطح ویتامین D پایین است.

علائم کمبود ویتامین D در مردان

کمبود ویتامین D با علائم مختلفی همراه است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. چاقی

مردان چاق 35 درصد بیشتر از افراد غیرچاق در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند. علت پایین بودن سطح ویتامین D در افراد چاق این است که سلول‌های چربی ویتامین‌ را نگه می‌دارند و آن را آزاد نمی‌کنند.

2. دیابت

افراد مبتلا به دیابت یا پیش‎دیابت سطح ویتامین D کمتری نسبت به افراد سالم دارند. این ارتباط هم در افراد لاغر و هم در افراد چاق دیده شده است.

3. بیماری قلبی

شواهد نشان می‌دهد که بیماری قلبی از عوارض کمبود ویتامین D در مردان است. چون کمبود این ویتامین می‌تواند فشار خون که یکی از عوامل خطر بیماری قلبی است را افزایش دهد.

4. مولتیپل اسکلروزیس

مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس (MS)، یک بیماری خودایمنی ناتوان‌کننده است که روی سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) تاثیر می‌گذارد. به گفته محققان، کمبود ویتامین D در مردان با افزایش سرعت پیشرفت این بیماری مرتبط است.

5. بیماری التهابی روده

کمبود ویتامین D در افرادی که به دلیل مشکلات گوارشی قادر به جذب موثر مواد مغذی نیستند، بسیار رایج است. یک مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو فعال (یک نوع بیماری التهابی روده)، به‌ ویژه افرادی که کورتیکواستروئید مصرف می‌کنند، اغلب به کمبود ویتامین D مبتلا هستند.

6. بیماری لثه و از دست دادن دندان

از آنجا که ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک می‌کند، برای سلامت دندان‌ها و لثه‌ها ضروری است. کمبود ویتامین D در مردان باعث ضعیف شدن دندان‌ها می‌شود و آن‌ها را مستعد پوسیدگی می‌کند. علاوه بر این، احتمال ابتلا به پریودنتیت (التهاب لثه) را افزایش می‌دهد.

7. آلزایمر و زوال عقل

محققان کمبود ویتامین D را با ناهنجاری در ساختار مغز، زوال شناختی و زوال عقل مرتبط می‌دانند. با این حال، شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد مکمل ویتامین D بتواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.

در صورت لزوم می توانید با دکتر عمومی انلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص عمومی مراجعه کنید.

بیشتر بدانید: علائم کمبود ویتامین ب چیست؟

8. آسم

بر اساس نتایج یک مطالعه بزرگ که روی بیش از 21 هزار بزرگسال مبتلا به آسم انجام شد، بیمارانی که به کمبود ویتامین D مبتلا بودند 25 درصد بیشتر احتمال داشت که حملات حاد آسم را تجربه کنند. این یافته اهمیت غربالگری سطح ویتامین D را برای بیماران مبتلا به آسم شدید نشان می‌دهد.

9. سرطان پروستات

ویتامین D نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی دارد. کمبود این ویتامین ممکن است التهاب را افزایش دهد که یک عامل خطر برای بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان است. علاوه بر این، بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین D سرعت پیشرفت سرطان پروستات را کاهش می‌دهد و کمبود آن با تومورهای تهاجمی پروستات مرتبط است.

10. پوکی استخوان

بدن ما برای جذب کلسیم و رشد استخوان‌ها به ویتامین D نیاز دارد. کمبود ویتامین D روی تراکم استخوان تاثیر منفی دارد که این به پوکی استخوان و شکستگی منجر می‌شود.

بیشتر بدانید: ویتامین‌های ضروری برای تقویت دستگاه گوارش کدامند؟

زمان مراجعه به پزشک

تشخیص کمبود ویتامین D ممکن است دشوار باشد، چون ممکن است چند ماه یا چند سال طول بکشد که علائم ظاهر شوند. حتی گاهی اوقات، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید.

به عنوان یک قاعده کلی، در صورت مشاهده علائم احتمالی به پزشک مراجعه کنید. پزشک با معاینه بدنی، بررسی علائم و انجام تست‌های تشخیصی می‌تواند دلیل مشکل شما را پیدا کند.

علت کمبود ویتامین D در مردان

عوامل زیر احتمال کمبود ویتامین D را افزایش می‌دهند:

• داشتن پوست تیره
• افزایش سن
• اضافه وزن یا چاقی
• زندگی در مناطقی که دور از خط استوا هستند یا از خورشید نور کافی دریافت نمی‌کنند
• ماندن در خانه برای مدت طولانی
• کار در شیفت شب
• ابتلا به بیماری مزمن کلیوی، بیماری کبدی یا هیپرپاراتیروئیدیسم
• ابتلا به بیماری‌هایی که روی جذب مواد مغذی تاثیر می‌گذارند، مانند بیماری کرون یا بیماری سلیاک
• جراحی بای‌پس معده
• استفاده از داروهایی که روی متابولیسم ویتامین D تاثیر دارند، مانند استاتین‌ها و استروئیدها

کرم ضدآفتاب احتمال کمبود ویتامین D را افزایش می‌دهد، با این حال استفاده از آن برای پیشگیری از سرطان پوست ضروری است.

تشخیص کمبود ویتامین D

با آزمایش خون می‌توان کمبود ویتامین D را در مردان تشخیص داد. این ویتامین به 2 شکل در خون وجود دارد:

• 25-هیدروکسی ویتامین D یا کلسی‌دیول
• 1،25-دی‌هیدروکسی ویتامین D یا کلسی‌تریول

رایج‌ترین آزمایش برای تشخیص کمبود ویتامین D، آزمایش 25-هیدروکسی ویتامین D است. چرا که غلظت بالاتری دارد و برای مدت بیشتری در خون شما باقی می‌ماند.