قرص نورتریپتیلین برای چیست؟ عوارض، فواید + بهترین زمان مصرف

قرص نورتریپتیلین (Nortriptyline) برای درمان عارضه‌های ذهنی و روانی مانند افسردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دارویی که با نام‌های مختلفی از جمله Aventyl Hydrochloride و Pamelor در بازار شناخته می‌شود. این دارو جزو داروهای ضد افسردگی بوده و در دسته داروهای سه حلقه‌ای قرار می‌گیرد. آیا شما اطلاعات بیشتری در مورد قرص نورتریپتیلین دارید؟ ما در این مطلب از مجله درمانکده قصد داریم هر چیزی که باید در مورد این قرص بدانید را بررسی کنیم؛ از نحوه و بهترین زمان مصرف قرص نورتریپتیلین گرفته تا روش قطع قرص نورتریپتیلین. پیشنهاد می‌کنیم که این مطلب را از دست ندهید و تا انتها همراه ما باشید.

آشنایی بیشتر با قرص نورتریپتیلین

قرص نورتریپتیلین که به انگلیسی Nortriptyline یا همان nor TRIP ti leen تلفظ می‌شود یک داروی ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCAs) است. این دارو منجر به افزایش میزان سروتونین و همچنین نوراپی نفرین در مغز شده که هر دوی این هورمون‌ها به تنظیم و به تعادل رساندن خلق و خو کمک بسزایی می‌کنند.

قرص نورتریپتیلین با نام‌های زیادی در بازار دارو و پزشکی شناخته می‌شود. به عنوان مثال آوانتیل (Aventyl) و پاملور (Pamelor) دو نام رایج و تجاری این دارو هستند. از طرفی نورتریپتیلین به شکل قرص، کپسول و مایع در بازار موجود است. 

بیشتر بدانید: قرص آلپرازولام چیست؟

قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید

پیشنهاد ما به شما این است که به هیچ عنوان نه تنها این دارو بلکه داروی دیگری را هم بدون مشورت با روانپزشک مصرف نکنید. قبل از مصرف این موارد را با پزشک در میان بگذارید:

• تشنج
• بارداری
• شیردهی
• گلوکوم
• مصرف الکل
• سندرم بروگادا
• بیماری کبدی
• روان گسیختگی
• مشکل دفع ادرار
• اختلال دو قطبی
• بیماری‌های قلبی
• بیماری‌های تیروئید
• افکار مرتبط با خودکشی
• واکنش غیر معمول و آلرژی به نورتریپتیلین

روش مصرف نورتریپتیلین

سوالی که برای بسیاری از کاربران پیش می‌آید نحوه و بهترین زمان مصرف قرص نورتریپتیلین است.

فراموش نکنید که میزان دوز مصرفی دارو با توجه به شکل دارو متفاوت است. این یعنی مقدار مصرفی قرص با شکل مایع آن تفاوت دارد. به علاوه اینکه دوز مصرفی، شکل دارو و فاصله زمانی بین مصرف دارو به مواردی از جمله سن بیمار، نوع بیماری، شدت بیماری، مصرف داروهای دیگر و همچنین واکنش به اولین دوز مصرفی بستگی دارد. 

دقت کنید که این دارو را باید به صورت خوراکی مصرف کنید. حتما علاوه بر دستور پزشک به دستورالعمل روی برچسب دارو هم توجه کنید. همچنین توصیه می‌کنیم که دارو را با فاصله زمانی منظم مصرف کنید تا اثرگذاری بهتری داشته باشد. به علاوه اینکه به هیچ عنوان بیشتر از دوز تجویز شده مصرف نکنید. البته که قطع مصرف این دارو به صورت ناگهانی هم عوارض ناخوشایندی به همراه دارد.

بیشتر بدانید: قرص سرترالین چیست؟

دوز مصرفی داروی نورتریپتیلین

در جداول زیر می‌توانید نحوه و مقدار دوز صحیح مصرف دارو را مشاهده کنید:

درمان افسردگی در افراد ۱۸ تا ۶۴ سال
میزان توصیه‌شده	۲۵ میلی‌گرم: سه تا چهار بار در روز یا یکبار به صورت روزانه. ابتدا مقدار کمی از دارو مصرف کنید و در صورت عدم بروز آلرژی، مصرف را ادامه دهید.
حداکثر میزان مصرف	حداکثر میزان مصرف در یک روز ۱۵۰ میلی‌گرم است.

به یاد داشته باشید که مصرف این دارو در کودکان زیر ۱۸ سال به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، مگر با نظارت مستقیم پزشک بر وضعیت کودک. 

درمان افسردگی در افراد بالای ۶۵ سال
میزان توصیه‌شده	۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم. روزی یکبار یا چند بار در یک روز.  ابتدا مقدار کمی از دارو مصرف کنید و در صورت عدم بروز آلرژی مصرف را ادامه دهید.
حداکثر میزان مصرف	حداکثر میزان مصرف در یک روز ۱۵۰ میلی‌گرم است.

باز هم تاکید می‌کنیم که به صورت خودسرانه دارو را مصرف نکنید و تنها با دستور پزشک برای مصرف اقدام کنید.

نکاتی در مورد کپسول نورتریپتیلین

همان‌طور که بالاتر هم اشاره کردیم این دارو به شکل‌های مختلفی روانه بازار می‌شود. دقت داشته باشید که اکثر اوقات پزشک کپسول را برای دوره درمان طولانی‌مدت تجویز می‌کند و در صورتی که طبق دستور مصرف نشود عوارض متعددی به همراه دارد.

• اگر به هر دلیلی مصرف کپسول را قطع کنید نه تنها افسردگی‌تان بهتر نمی‌شود بلکه علائم بیماری شدیدتر می‌شوند. 
• در صورت عدم مصرف دارو طبق برنامه نتیجه مثبتی حاصل نخواهد شد. توجه کنید که به منظور ارائه بهترین عملکرد باید مقدار توصیه‌شده در یک بازه زمانی مشخص حتما سر موقع مصرف شود. 
• اگر به هر دلیلی بیشتر از مقدار توصیه‌شده مصرف کنید سطح داور در بدن زیاد شده و این می‌تواند خطر تشنج، ضربان قلب نامنظم و فشار خون بسیار پایین را افزایش دهد. 

بیشتر بدانید: معرفی انواع قرص خواب آور

عوارض قرص نورتریپتیلین کدام‌اند؟

در صورت عدم مصرف درست دارو چه به شکل قرص، مایع یا کپسول عوارض متعددی در انتظار فرد است.این عوارض علاوه بر تاثیر منفی بر روی ذهن، تاثیرات مخربی بر روی بدن فرد دارد.

• سر درد
• اسهال
• لرزش
• یبوست
• تاری دید
• استفراغ
• حالت تهوع
• تعریق شدید
• دهان خشک
• خارش پوست
• بثورات پوستی
• فشار خون بالا
• فشار خون پایین
• کاهش میل جنسی
• گرفتگی شدید معده
• مشکلات متعدد خواب
• حساسیت پوست به نور
• سردرگمی (عمدتا در سالمندان)
• کاهش یا افزایش وزن بی دلیل و ناگهانی

این‌ها تعدادی از عوارض رایج مصرف نادرست این دارو هستند. توجه کنید در صورتی که این عوارض خفیف باشند بعد از چند روز تا چند هفته از بین می‌روند. اما در صورتی که شدت عوارض بیشتر بود بهتر است که حتما با پزشک در این زمینه مشورت کنید. 

برخی از عوارض جدی‌تر و خطرناک‌تر این دارو را در ادامه بررسی می‌کنیم:

• افکار و رفتار مرتبط با خودکشی
• افسردگی شدید
• اضطراب
• بی‌قراری
• موارد وحشت‌زدگی
• اختلالات خواب مانند کابوس دیدن یا بی‌خوابی
• سرگردانی
• تغییرات فاحش در رفتار
• گفتار سریع و افزایش فعالیت (علائم شیدایی)
• حمله قلبی
• تنگی نفس
• درد یا فشار در قفسه سینه 
• گفتار نامفهوم
• ضعف در یک قسمت بدن
• توهم
• ضربان قلب بسیار بالا
• از دست دادن هوشیاری
• لرزش عضلانی یا سفت شدن عضلات
• تغییرات در کیفیت بینایی
• افزایش فشار موجود در چشم
• تورم و قرمزی در نزدیکی چشم‌ها

بیشتر بدانید: قرص آتورواستاتین برای چی خوبه؟

تداخلات دارویی نورتریپتیلین

اگر پزشک برای شما این دارو را تجویز کرده بهتر است که لیست داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید را با او در میان بگذارید. کپسول خوراکی نورتریپتیلین به راحتی می‌تواند با سایر داروها، مکمل‌ها و حتی غذاهایی که می‌خورید تداخل داشته باشد. تداخلات دارویی باعث شده که داروهای مصرف‌شده عملکرد متفاوتی از خود نشان دهند و عوارض خطرناکی برای فرد به همراه داشته باشند.

 برخی از داروهایی که با نورتریپتیلین تداخل دارند عبارتند از:

• آربوتامین
• آمی تریپتیلین
• دی سولفیرام
• آنتی هیستامین
• داروهای خواب
• داروهای فشار خون
• داروهای اختلال تیروئید
• داروهای آنتی کولینرژیک
• داروهای رقیق‌کننده خون
• داروهای مهارکننده MAO مانند ایزوکاربوکسازید، لاینزولید و متیلن بلو

موارد احتیاط برای مصرف نورتریپتیلین

• مصرف نورتریپتیلین می‌تواند آلرژی پوستی مانند خارش و حساسیت به نور به همراه داشته باشد.
• در صورت مصرف نادرست دارو یا حساسیت به دارو فرد تب بالا را تجربه می‌کند.
• احتمال تورم بدن، صورت و زبان وجود دارد.
• در صورت تجربه آلرژی شدید به هیچ عنوان مجددا دارو را مصرف نکنید.
• مصرف همزمان این دارو در کنار نوشیدنی‌های الکلی منجر به بروز افکار خودکشی و خودآزاری می‌شود. در صورتی که قبلا هم تجربه این افکار را داشته‌اید احتمال بروز مجدد آن‌ها بیشتر خواهد شد.
• افرادی که مشکلات قلبی و عروقی دارند در صورت مصرف این دارو بیشتر در معرض خطر سکته و حمله قلبی قرار می‌گیرند. به علاوه اینکه ضربان قلب نامنظمی را تجربه می‌کنند.
• افرادی که اختلال دو قطبی دارند باید قبل از مصرف نورتریپتیلین حتما علائم خود را با پزشک در میان بگذارند. زیرا مصرف این دارو ممکن است علائم بیماری دو قطبی را تشدید کند. برای برقراری ارتباط سریع‌تر می‌توانید با دکتر روانپزشک آنلاین در سایت درمانکده ارتباط بگیرید.
• افرادی که سابقه تشنج دارند در صورت مصرف نورتریپتیلین بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرند. به همین دلیل بعد از اولین تجربه مصرف دارو باید تحت نظر باشند.
• بیمارانی که سابقه فشار چشم یا گلوکوم را دارند در صورت مصرف این دارو فشار بیشتری در چشم خود احساس می‌کنند.
• افرادی که مشکلات تیروئید دارند یا داروهای مرتبط با تیروئید مصرف می‌کنند به احتمال زیاد در صورت مصرف نورتریپتیلین ضربان قلب بالا یا نامنظم را مشاهده خواهند کرد.
• هنوز مشخص نیست که مصرف نورتریپتیلین در دوران بارداری خطرناک است یا خیر. توصیه می‌کنیم در صورت بارداری حتما وضعیت خود را با پزشک در میان بگذارید تا خطر کمتری جان مادر و جنین را تهدید کند.
• نورتریپتیلین به طور مستقیم بر روی کیفیت شیر مادر تاثیر می‌گذارد. در نتیجه در صورتی که در دوران شیردهی هستید حتما با پزشک این موضوع را در میان بگذارید.
• سالمندان و کودکان بیشتر از هر گروه دیگری در معرض خطر مصرف نادرست نورتریپتیلین قرار می‌گیرند. این گروه اغلب سردرگمی، تشنج، ضربان قلب نامنظم و فشار خون بالا را تجربه می‌کنند.
• در صورتی که مصرف دارو را فراموش کرده‌اید به محض اینکه متوجه این قضیه شدید بهتر است آن را مصرف کنید. اگر هم به زمان بعدی مصرف دارو نزدیک هستید از مصرف دوز فراموش‌شده خودداری کنید. دقت کنید که به هیچ عنوان نباید برای جبران دوز فراموش‌شده مقدار دو برابری از دارو مصرف کنید.
• در صورتی که قصد سفر دارید حتما داروی خود را به همراه داشته باشید و آن را در دسترس‌تان قرار دهید.

بهترین شیوه نگهداری داروی نورتریپتیلین

این دارو باید به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. در این صورت دوام بیشتری خواهد داشت، به علاوه اینکه باعث مسمومیت هم نمی‌شود. توجه کنید که حمام یا کمد سرویس بهداشتی جای مناسبی برای نگهداری این دارو نیست. تا حد امکان دارو را از دسترس کودکان و حیوانات دور نگه دارید. اگر قصد دارید دارو را در خودرو نگهداری کنید به هیچ عنوان آن را در داشبورد قرار ندهید، به علاوه اینکه در روزهای خیلی گرم بهتر است آن را در ماشین قرار ندهید. 

بیشتر بدانید: موارد مصرف قرص سیپروهپتادین

روش قطع قرص نورتریپتیلین

قطع مصرف این دارو درست مانند مصرف خودسرانه آن می‌تواند عوارض زیادی به همراه داشته باشد. بنابراین در صورتی که مدتی است از نورتریپتیلین استفاده می‌کنید به هیچ عنوان خودتان مصرف آن را به صورت ناگهانی قطع نکنید. قطع ناگهانی داروهای ضد افسردگی و اضطراب می‌تواند علائم را از گذشته هم شدیدتر کنند. به منظور قطع مصرف دارو ابتدا باید علائم خود را با پزشک در میان بگذارید و پزشک در صورتی که شاهد تغییرات مثبتی در روند بهبود بیماری‌تان باشد مصرف را مرحله به مرحله کمتر می‌کند. طبق نظرات کسانی که از قرص نورتریپتیلین استفاده کرده‌اند قطع ناگهانی مصرف دارو عوارضی مانند تغییرات روحی روانی، سردرد، خستگی و مشکلات خواب را به همراه داشته است. 

قرص نورتریپتیلین و لاغری

سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که آیا قرص نورتریپتیلین باعث لاغری می‌شود؟

باورهای زیادی در مورد تاثیر قرص نورتریپتیلین بر روی لاغری و اضافه وزن وجود دارد. به طور کلی داروهایی که برای کنترل دیابت و افسردگی مصرف می‌شوند می‌توانند متابولیسم بدن را تغییر دهند. در نتیجه تغییر متابولیسم، فرد احساس شدید گرسنگی یا بی‌اشتهایی را تجربه می‌کند. در نتیجه این موضوع تا حد زیادی به فرد مصرف‌کننده و عملکرد بدن او بستگی دارد. طبق مشاهدات و تحقیقات صورت گرفته تعداد کیس‌هایی که بعد از مصرف این دارو شاهد افزایش وزن بوده‌اند بیشتر از افرادی است که کاهش وزن داشته‌اند. 

بیشتر بدانید: عوارض مصرف قرص فلوکونازول

نکات پایانی پیرامون قرص نورتریپتیلین

همان‌طور که در این مطلب دیدید قرص نورتریپتیلین به طور اساسی در درمان اختلالات ضد افسردگی به کار گرفته می‌شود. با این حال برخی از پزشکان با توجه به شرایط بیمار از آن برای درمان میگرن و سردردهای شدید هم استفاده می‌کنند. این دارو به سه شکل مایع، کپسول و قرص در بازار موجود است. نورتریپتیلین عوارض بسیار جدی دارد که در صورت عدم مصرف دوز مناسب و همچنین عدم رعایت شیوه درست مصرف آن می‌تواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد. اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید می‌توانید از پزشکان متخصص اعصاب و روان در سایت درمانکده کمک بگیرید. همچنین سوالات خود را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید. 

منابع: my.clevelandclinic – healthline – webmd